شیمی درمانی یک دارو درمانی است که از مواد شیمیایی قوی برای از بین بردن رشد سریع سلول ها در بدن استفاده می شود. شیمی درمانی اغلب در درمان سرطان مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا سلول های سرطانی خیلی سریع تر از اکثر سلول های بدن رشد می کنند و تکثیر می شوند. داروهای شیمی درمانی بسیاری در دسترس هستند که به تنهایی یا ترکیبی برای معالجه طیف گسترده ای از سرطان مورد استفاده قرار می گیرند. سرکار خانم دکتر مریم میرزایی مقدم، متخصص شیمی درمانی در تهران می باشند که با استفاده از تجهیزات روز دنیا قادر به تشخیص بیماری و آماده ی ارائه کلیه خدمات پزشکی و درمانی در بهترین کلینیک شیمی درمانی در تهران به شما عزیزان می باشند.

شیمی درمانی چیست؟

پاسخ افرادی که میخواهند بدانند شیمی درمانی چیست و چگونه به درمان سرطان کمک میکند در این بخش تووضیح داده شده است. به عنوان بخشی از فرآیندهای طبیعی بدن، سلول‌ها به صورت مداوم از راه تقسیم شدن، جایگزین می‌شوند. زمانی که سرطان ایجاد می‌شود، سلول‌ها به صورت کنترل ‌نشدنی و با سرعت غیرطبیعی تکثیر می‌شوند.

سلول‌های بیشتر و بیشتری تولید می‌شود و این سلول‌ها فضای بسیار زیادی را اشغال می‌کنند که در حقیقت در اختیار سلول‌های سالم و مفید بوده است. داروهای شیمی درمانی در توانایی تقسیم شدن سلول سرطانی مداخله می‌کنند. در این راستا ممکن است فقط از یک دارو یا ترکیبی از چند دارو در روند درمان سرطان با شیمی درمانی استفاده شود.

این داروها ممکن است به صورت مستقیم وارد جریان خون بشوند و به سلول‌های سرطانی سرتاسر بدن حمله کنند؛ یا به صورت اختصاصی فقط قسمت‌های سرطانی را هدف قرار دهند.

روش‏ های مختلف درمان با شیمی‏ درمانی

داروهای شیمی ‏درمانی به چندین صورت تجویز می‏شوند:

• روش تزریق عضلانی، زیرپوستی، به ‏طور مستقیم داخل مایع مغزی – نخاعی یا
• روش تزریق داخل ورید که از طریق آنژیوکت و یا از طریق یک پورت در وریدهای مرکزی بدن تجویز می‏گردد.
• روش تزریق داخل شریان که داروی شیمی‏ درمانی به‏ طور مستقیم معمولا در شریان‏های تغذیه‏ کننده تومور انجام می‏شود.
• روش خوراکی به‏ صورت قرص یا کپسول که بیمار می‏خورد.

عوارض جانبی کوتاه مدت شیمی درمانی

داروهای شیمی درمانی در سرتاسر بدن پخش می شوند. عوارض شیمی درمانی بستگی به داروهایی که دریافت می کنید و واکنش بدن به آنها دارد. ممکن است عوارض جانبی در طول پروسه درمانی شدیدتر هم بشود.

بیش تر عوارض جانبی زودگذر بوده و بلافاصله پس از اتمام دوره درمانی از بین می روند. در برخی موارد شیمی درمانی می تواند از خود اثرات طولانی مدت بر جای گذارد.

• ریزش مو
• خستگی
• از دست دادن اشتها
• تهوع و استفراغ
• یبوست و اسهال
• زخم های دهان
• تغییرات پوست و ناخن
• افزایش خطر ابتلا به عفونت (به علت تعداد کم گلبول های سفید خون)
• آسیب عصبی (نوروپاتی)
• مشکلاتی در عملکرد شناختی که حافظه و تمرکز را تحت تأثیر قرار می دهد.

مکانیسم عمل در شیمی درمانی

مکانیسم عمل در شیمی درمانی و عملکرد دارو های شیمی درمانی به چند روش مختلف عمل می کنند:

• سلول های سرطانی و سلول های سالم را از بین می برند.
• تنها با سلول های سرطانی مقابله می کنند.
• تومور ها را از عروق خونی در حال رشد، که به رشد سریع آن ها کمک می کنند، محروم می سازند.
• به ژن های سلول های سرطانی حمله می کنند تا این سلول ها از بین بروند و نتوانند تومور های جدیدی ایجاد کنند.

توصیه های پزشکی در زمان شیمی درمانی از زبان متخصص شیمی درمانی

به طور خلاصه در صورت عدم وجود مشکلات خاص، صرفا توسط بهترین متخصص شیمی درمانی توصیه می شود رژیم غذایی متنوعی را همراه با وعده های غذایی مکرر و سبک دنبال شود. نکاتی که باید رعایت شود شامل موارد زیر است:

 نوشیدن حداقل دو لیتر آب در روز در عملکرد بهتر کلیه ها و دفع صحیح دارو ها موثر است.

 به دلیل بی اشتهایی در طول درمان، توصیه به مصرف چند وعده غذایی سبک می شود.

 در صورت تهوع و استفراغ بهتر است از غذای خشک استفاده شود.

 از مصرف نمک و ادویه جات جدا خودداری شود.

 در صورت اسهال، برای جلوگیری از کم آبی، مصرف غذای سبک و افزایش مایعات مصرفی بسیار مهم است.

 در صورت یبوست باید از مواد غذایی حاوی فیبر (میوه و سبزیجات) مصرف شود.

 در طی شیمی درمانی برای تقویت ارگان های بدن مقدار زیادی کالری دریافت شود.

 رژیم های غذایی با پروتئین بالا برای بیماران مبتلا به سرطان توصیه می شود، زیرا پروتئین به قوی شدن عضلات کمک می کند.

 رژیم های قلیایی قدرت اکسیدانی و ضد سرطانی بالایی دارند که باعث جلوگیری و درمان سرطان می شود.

📝 مقالات مرتبط مبحث شیمی درمانی