حنجره (Larynx)

حنجره بخشی از گلو، بین پایه زبان و نای قرار دارد و یک اندام لوله‌ای شکل با اسکلت غضروفی است. حنجره دارای تارهای صوتی است و با ارتعاش در زمانی که هوا به سمت آن ها هدایت می شود، صدا تولید می کنند. ابعاد این عضو از بدن، به سن و جنس افراد بستگی دارد.

در حنجره سه قسمت اصلی وجود دارد:

• سوپراگلوت

قسمت فوقانی حنجره و در بر گیرنده اپی گلوت است که بالای تارهای صوتی قرار می گیرد.

• گلوت

قسمت میانی حنجره می باشد که تارهای صوتی در آن قرار دارد.

• ساب گلوت

قسمت تحتانی حنجره می باشد که بین تارهای صوتی و نای (لوله تنفسی) قرار گرفته است.

 

سرطان حنجره چیست؟

سرطان حنجره که به سرطان گلو هم معروف است، یک اصطلاح عمومی از این بیماری است. این سرطان که در ناحیه حلق به وجود می‌آید و در دسته سرطان های سر و گردن قرار دارد. بیشتر موارد سرطان حنجره در سلول های سنگفرشی (سلول های تخت و نازک داخلی که حنجره را پوشانده اند) شکل می گیرند.

سرطان حنجره در افراد بالای ۵۰ سال بیشتر مشاهده شده است. امکان ابتلا شدن افراد سیگاری نیز به این بیماری بیشتر است، اما با ترک سیگار می‌توان درصد مبتلا شدن به این بیماری را کاهش داد.

 

اولین نشانه های سرطان گلو

” علائم این بیماری بستگی به محل ایجاد تومورهای حنجره دارد. “

• تغییر در صدا

تومور های حنجره به طور معمول بر روی تارهای صوتی به وجود می آیند بنابرین گرفتگی صدا یا هرگونه تغییر غیر عادی در صدا از علائم بروز سرطان حنجره می باشد. البته گرفتگی صدا همیشه دال بر این بیماری نیست. گاهی به علت صحبت بیش از حد یا داد زدن گرفتگی و تغییر صدا ایجاد می شوند. در چنین مواقعی اگر پس از گذشت 10 روز، تغییرات صدا ادامه پیدا کرد حتما باید به پزشک متخصص مراجعه شود.

• مشکل تنفس

یکی دیگر از علائم مربوط به ایننوع سرطان، انسداد راه هوایی است. این مشکل همچنین می تواند علامتی از بروز اختلال در گلو باشد.

• سرفه مکرر (گاهی اوقات همراه با خون)

سرطان گلو منجر به ایجاد بی نظمی در مسیرهای هوایی می شود و این برجستگی ها و شکاف های کوچک تمایل به خشک یا جمع شدن مواد آلی دارند واین امر باعث خشک شدن یا تحریک بخشی از گلو شده که موجب سرفه های خشک و مکرر می شود.

• مشکلات بلع

وجود توده سرطانی و تغییر ساختاری و بافتی تارهای صوتی موجب ایجاد مشکلات بلع می شود و ممکن است هنگام قورت دادن غذا، در ناحیه گلو احساس درد وجود داشته باشد.

• گوش درد مداوم

درد مداوم در گوش یا اطراف آن در هنگام بلع نیز می تواند نشانه عفونت یا تومور گلو باشد. مخصوصا اگر این حالت با اشکال بلع، خشونت صدا، یا توده گردنی همراه باشد باید آن را جدی گرفت.

 

تشخیص سرطان حنجره

معمولا آزمایشاتی متعددی برای کمک به تشخیص و مرحله بندی سرطان حنجره مورد استفاده قرار می گیرند. ممکن است از تست ها و روش های زیر جهت تشخیص استفاده شود:

• معاینه فیزیکی گلو و گردن

برای این کار داخل دهان با انگشت دستکش شده بررسی شده و دهان و گلو با یک آینه و دستگیره کوچک و نور معاینه می شود. همچنین از سابقه عادات بهداشتی بیمار و بیماری ها و درمان های پزشکی قبلی نیز گزارشی گرفته خواهد شد.

• بیوپسی

برداشتن سلول ها یا بافت های گلو برای بررسی و مشاهده تغییرات به وسیله میکروسکوپ یکی از مهم ترین راه های تشخیص سرطان است.

نمونه بافت ممکن است طی یکی از روش های زیر برداشته شود:

• لارنگوسکوپی

روشی است که در آن پزشک حنجره و مناطق غیر طبیعی آن را با یک آینه یا لارنگوسکوپ بررسی می کند. لارنگوسکوپ ابزاری نازک و لوله مانند مجهز به نور و لنز برای مشاهده داخل گلو و حنجره است که امکان نمونه برداری را فراهم می کند.

• آندوسکوپی

آندوسکوپ یک لوله نازک و مجهز به نور و یک لنز برای مشاهده است و برای بررسی اندام ها و بافت های داخل بدن مانند گلو، مری و نای برای بررسی مناطق غیر طبیعی مورد استفاده قرار می گیرد. برای برداشتن نمونه های بافتی ممکن است از یک ابزار ویژه در آندوسکوپ استفاده شود.

• سی تی اسکن

دراین روش مجموعه ای از تصاویر دقیق از نواحی داخل بدن تهیه می شود. گاهی ممکن است یک ماده رنگی به داخل ورید تزریق شود یا بلعیده شود تا اندام ها یا بافت ها با وضوح بیشتری نشان داده شوند. به این روش توموگرافی کامپیوتری یا توموگرافی محوری رایانه ای نیز گفته می شود.

• MRI

روشی است که با استفاده از امواج الکترومغناطیسی مجموعه ای از تصاویر دقیق از داخل بدن تهیه می کند.

• PET اسکن

روشی برای یافتن گسترش سلول های تومور بدخیم در بدن است. در این روش مقدار کمی گلوکز رادیواکتیو (قند) به داخل ورید تزریق می شود. اسکنر PET به دور بدن می چرخد ​​و تصویری از محل مصرف گلوکز در بدن ایجاد می کند. سلول های بدخیم تومور در تصویر روشن تر نشان داده می شوند، زیرا آن ها بیشتر از سلول های طبیعی فعال هستند و گلوکز بیشتری جذب می کنند.

• بلع باریم

در این روش بیمار مایعی را می نوشد که حاوی باریم (یک ترکیب فلزی سفید نقره ای) است. این مایع مری و معده را پوشش می دهد و سپس عکس برداری انجام می شود.

 

مراحل سرطان حنجره

پس از تشخیص سرطان حنجره، آزمایشاتی انجام می شود تا مشخص شود سلول های سرطانی در حنجره و یا به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است یا خیر.

سرطان حنجره به مراحل زیر دسته بندی می شود:

۱. مرحله اول (مرحله T1)

تومور در حنجره واقع شده و اندازه کوچکی دارد و به بافت‌های اطرافش محدود است.

۲. مرحله دوم (مرحله T2)

تومور اندازه بزرگتری دارد و ممکن است به بافت‌های دیگر حنجره یا حلق گسترش یابد، اما هنوز از محدوده حنجره خارج نشده است.

۳. مرحله سوم (مرحله T3)

تومور به بافت‌های دیگری در نزدیکی حنجره گسترش یافته است یا ممکن است به حلق یا بافت‌های دیگر اطراف حنجره منتقل شود.

۴. مرحله چهارم (مرحله T4)

در این مرحله، تومور به طور گسترده‌تر به بافت‌های اطراف حنجره، غدد لنفاوی یا سایر اندام‌های مجاور گسترش یافته است.

” برای تعیین مرحله سرطان حنجره، پزشکان از تصویربرداری مانند CT scan و MRI استفاده می‌کنند و ممکن است نیاز به انجام آزمون‌های بیشتر مانند بیوپسی داشته باشند. این مراحل به پزشک کمک می‌کند تا برنامه‌ریزی مناسب برای درمان این بیماری را آغاز کند. “

 

راه های درمانی سرطان گلو یا سرطان حنجره

انواع مختلفی از درمان برای بیماران مبتلا به سرطان حنجره در دسترس است و معمولا از درمان های استاندارد استفاده می شود که عبارتند از:

• عمل جراحی سرطان حنجره

جراحی در بیمارستان و تحت بیهوشی صورت می گیرد و اگر تومور گلو کوچک باشد، پزشک با استفاده از یکی از فرآیند های جراحی تومور را بر می دارد.

جراحی سرطان حنجره معمولاً شامل برداشتن تومور و بخشی از بافت‌های اطراف است. این جراحی ممکن است انتهای زبان یا قسمتی از حلق را نیز درگیر کند. پس از عمل، بیماران ممکن است نیاز به تراپی صوتی یا فیزیوتراپی داشته باشند تا بهبود سریعتری را تجربه کنند.

• شیمی درمانی سرطان حنجره

داروهای ضد سرطانی (شیمی درمانی) وجود دارند که می تواند سلول های سرطانی و تومور را بعد از جراحی از بین ببرند. شیمی درمانی اغلب به همراه دیگر درمان ها ارائه می گردد.

شیمی درمانی برای سرطان حنجره، با استفاده از داروهای ضد سرطان، تلاش می‌کند تا سلول‌های بدخیم حنجره را از رشد و گسترش بازدارد. این درمان ممکن است به تنهایی یا همراه با دیگر روش‌های درمانی مانند جراحی یا رادیوتراپی استفاده شود. عوارض موجود ممکن است شامل خستگی، تهوع، افزایش خطر عفونت و تغییرات در سلول‌های خونی باشد. متخصص انکولوژی و تیم مراقبت کننده، بهترین روش‌های شیمی درمانی را براساس نوع و مرحله سرطان تعیین می‌کند.

• رادیوتراپی یا پرتو درمانی سرطان حنجره

گاهی بعد از برداشتن تومور رادیوتراپی یا پرتودرمانی تجویز می‌ شود. در واقع پرتودرمانی عبارت است از اشعه هایی با انرژی بالا برای نابودی سلول های سرطانی تابانده می شود و هرگونه سلول سرطانی که باقی مانده باشد را نابود می کند.

” استعمال دخانیات و نوشیدن الکل اثر درمان سرطان حنجره را کاهش می دهد. بیماران مبتلا به سرطان حنجره که به استعمال سیگار و نوشیدن ادامه می دهند، کمتر بهبود می یابند و بیشتر احتمال می رود با تومور دوم درگیر شوند. “

 

پیش آگهی (احتمال بهبودی)

عوامل خاصی بر پیش آگهی و گزینه های درمانی تأثیر می گذارند

• مرحله بیماری
• محل و اندازه تومور
• درجه تومور
• سن، جنسیت و سلامت عمومی بیمار، از جمله کم خونی بیمار

گزینه های درمان نیز به موارد زیر بستگی دارد:

• مرحله بیماری
• محل و اندازه تومور
• حفظ توانایی بیمار در صحبت کردن، غذا خوردن و نفس کشیدن تا حد ممکن
• این که آیا سرطان اولیه می باشد یا عود کرده است.

 

جهت مشاوره و یا درخواست نوبت حضوری دکتر مریم میرزایی مقدم متخصص انکولوژی، رادیوتراپی و شیمی درمانی با شماره های ۰۲۱۸۶۱۲۶۱۹۳ ـ ۰۲۱۸۶۱۲۶۳۹۵ و اینستاگرام ایشان در ارتباط باشید.