براکی‌ تراپی چیست؟

براکی‌ تراپی یا پرتودرمانی داخلی، روش درمانی سرطان است که در آن با استفاده از تابش اشعه از داخل بدن، امکان رساندن مقادیر بالای اشعه به بافت تومور فراهم می‌گردد در حالی که بافت‌ های سالم کمتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این روش درمانی می‌تواند به صورت بستری یا سرپایی انجام گیرد. پرتودرمانی داخلی ممکن است همراه با شیمی‌ درمانی یا رادیوتراپی خارجی برای شما تجویز گردد. درمان در چند جلسه انجام می‌شود و معمولا چند دقیقه به طول می‌انجامد. عوارض روش براکی تراپی برای بیماران سرطانی بسیار اندک است.

در براکی‌ تراپی از ایمپلنت‌ های رادیواکتیو نظیر دانه، سیم، کپسول، بالون یا لوله استفاده می‌گردد. در طی براکی‌ تراپی به روش داخل حفره‌ای، این ایمپلنت‌ها در داخل حفره‌ها و فضاهای بدن قرار می‌گیرند. برای مثال براکی‌تراپی سرطان دهانه رحم از این‌گونه موارد است. در براکی‌تراپی داخل بافتی، ایمپلنت‌ها در داخل یا اطراف سرطان، داخل بافت قرار می‌گیرند. براکی‌تراپی سرطان پروستات از این دست درمان‌ها می‌باشد.

این ایمپلنت‌ها در محفظه‌های خاصی حمل و نگهداری می‌شوند. تا سایر افراد در معرض اشعه رادیواکتیو قرار نگیرند. شما برای درمان در اتاق‌های مخصوص که حفاظ‌ های اختصاصی دارند قرار می‌گیرید. پزشک متخصص براکی تراپی این ایمپلنت‌ها را در مکان مخصوص به خود قرار داده و سپس دوز پرتودرمانی از داخل دستگاه به این ایمپلنت‌ها منتقل شده یا خود ذرات کاشته شده رادیواکتیو بوده و دوز مخصوص را تخلیه می‌کنند.

برای انجام این درمان با توجه به پیشرفت های زیادی که صورت گرفته روش های متنوعی وجود دارد. LDR یا روش درمان با آهنگ آهسته (Low Dose Rate) و HDR یا روش درمان با آهنگ شدید (High Dose Rate) دو روش درمانی براکی تراپی هستند که با توجه به نوع و زمان درمان متفاوت هستند. در روش درمانی LDR زمان درمان طولانی تر اما میزان دوز پرتو مورد استفاده کمتر است، اما در روش HDR پرتو مورد استفاده دوز بالایی دارد و زمان درمان به کمتر از یک روز کاهش می یابد.

براکی تراپی با دوز بالا

براکی تراپی با دوز بالا (HDR) به فرد امکان می دهد تا چند بار با یک منبع رادیواکتیو قدرتمند که در اپلیکاتور قرار دارد ، چندین دقیقه تحت درمان قرار گیرد. منبع پس از ۱۰ تا ۲۰ دقیقه حذف می شود. این ممکن است دو بار در روز در طی چند روز یا یک بار در روز در طی چند هفته تکرار شود. مواد رادیواکتیو در بدن بیمار باقی نمی ماند. اپلیکاتور ممکن است در بین روش های درمانی در جای خود باقی بماند ، یا ممکن است قبل از هر درمان استفاده شود.
افرادی که درمان HDR دریافت می کنند ، در صورت انجام درمان های چند روزه و در صورت ماندن اپلیکاتور در محل ، گاهی در بیمارستان می مانند. ممکن است اقدامات احتیاطی ویژه ای برای انجام بعد از درمان وجود داشته باشد ، بنابراین در این مورد حتما با پزشک متخصص رادیوتراپی خود صحبت کنید.

• روش داخل بافت براکی تراپی

دراین روش لوله‌های نازک یا سوزن‌هایی به روش جراحی در مجاورت تومور قرار داده می‌شود.

• روش داخل حفره‌ای براکی تراپی

در این روش ابزاری لوله‌شکل در داخل حفره‌ای از بدن (دهان رحم، واژن، مری) قرار داده می‌شود.

بعد از قرار دادن ابزارها در محل‌های تعیین شده توسط پزشک متخصص رادیوتراپی-انکولوژی، سی تی اسکن جهت بررسی قرار گرفتن صحیح ابزار انجام می‌شود، سپس پزشک و متخصص فیزیک طراحی درمان بیمار را انجام خواهند داد. پس از آن بیمار به اتاق درمان انتقال داده می‌شود و با لوله‌های هدایت‌کننده که به دستگاه براکی‌تراپی متصل می‌گردد، منبع رادیواکتیو (کبالت 60 یا ایریدیوم) از طریق این لوله‌ها به محل‌های تعیین شده هدایت می‌گردند. هنگامی که مقدار اشعه تعیین شده به تومور منتقل شد، دستگاه به طور خودکار منبع رادیواکتیو را به محل خود در دستگاه براکی‌ تراپی برمی‌گرداند، و هیچ باقیمانده‌ای از اشعه یا ماده رادیواکتیو در بدن باقی نخواهد ماند (که در ادامه بیشتر به آن می پردازیم).

براکی تراپی دائمی

در برخی موارد مانند براکی تراپی سرطان پروستات، مواد رادیواکتیو با استفاده از دست و یا تست های تصویربرداری مانند اولتراسوند و سی تی اسکن به طور دائم داخل بدن کار گذاشته می شود. ممکن است بیمار هنگام قرارگیری دستگاه احساس ناخوشایندی داشته باشد، اما این احساس برطرف خواهد شد.

در ابتدا، دوز پایینی از اشعه از ناحیه درمان ساطع می شود و نیازی به محدود کردن ارتباط با دیگران نخواهد بود. در برخی موارد توصیه می شود ارتباط با خانم های باردار و یا کودکان برای مدت کوتاهی محدود شود.

بیشتر درمان‌های براکی‌ تراپی به صورت یکبار در هفته یا به صورت روزانه در جلسات محدود انجام می‌شوند.

ارگان‌ هایی که معمولاً تحت براکی‌ تراپی قرار می‌گیرند عبارتند از:

🎗 رحم
🎗 رکتوم
🎗 پروستات
🎗 زبان
🎗 حلق
🎗 مری
🎗 پستان
🎗 پوست
🎗 مجاری صفراوی

براکی‌ تراپی یا درمان از نزدیک سرطان سر و گردن

براکی‌تراپی در ناحیه سر و گردن معمولاً همراه با رادیوتراپی خارجی به کار برده می‌شود، ولی امکان دارد به تنهایی بعد از جراحی نیز استفاده شود. در هنگام درمان پزشک متخصص  براکی تراپی شما در اتاق عمل و تحت بیهوشی لوله‌های نازک توخالی پلاستیکی را در محل توده قرار خواهد داد که این لوله‌ها بعد از طراحی درمان به دستگاه براکی‌تراپی متصل می‌گردند و درمان معمولاً دفعات اندکی در طی چند روز انجام می‌گردد و سپس این لوله‌ها خارج می‌گردند.

آیا در طی پرتودرمانی داخلی یا پس از آن رادیواکتیوی (دارای تابش) خواهید بود؟

با پرتودرمانی داخلی، بدن شخص ممکن است مقدار کمی تابش را برای مدت کوتاهی داشته باشد.
اگر کاشت موقت باشد، از بیمار خواسته می شود که در بیمارستان بماند و ممکن است مجبور باشد در طول درمان ملاقات ها را محدود کند. همچنین ممکن است از بیمار خواسته شود که فاصله مشخصی از ملاقات کنندگان داشته باشد. زنان و مادران باردار اجازه ملاقات با شخص را ندارند. بسته به نوع کاشت ، پس از برداشتن ایمپلنت، بدن دیگر تابش نخواهد کرد.
طی چند هفته تا چند ماه، ایمپلنت های دائمی به آرامی دیگر تابش اشعه نمی کنند. تابش معمولا دورتر از منطقه تحت درمان نیست ، بنابراین احتمال قرار گرفتن دیگران در معرض تابش بسیار کم است. هنوز هم، تیم مراقبت های سلامتی شخص ممکن است از بیمار بخواهند که اقدامات احتیاطی از قبیل دوری از کودکان کوچک و زنان باردار را، به خصوص بلافاصله بعد از انجام کاشت، انجام دهند.

جهت مشاوره و درخواست نوبت دکتر مریم میرزایی مقدم متخصص رادیوتراپی، انکولوژی و شیمی درمانی با شماره های ۶۶۱۲۶۰۴۴ – ۶۶۱۲۶۰۶۵ و اینستاگرام ایشان در ارتباط باشید.