تمامی موارد از منابع معتبر و علمی، مقالات منتشر شده در مجلات پزشکی، سازمان های بهداشت جهانی (WHO)، موسسات ملی سلامت (NIH)، انجمن سرطان امریکا (ACS) و مصاحبه های اشخاص حقیقی گردآوری شده اند.
سوالات پرتکرار سرطان پوست و پاسخ خانم دکتر
۱) سرطان پوست چیست؟
پاسخ:
سرطان پوست یکی از شایع ترین انواع سرطان ها در جهان است. بسیاری از افراد نگرانی هایی درباره علل، پیشگیری، تشخیص و درمان سرطان پوست دارند. در این بخش، ۲۰ سوال متداول درباره سرطان پوست را به همراه پاسخ هایی روشن و کاربردی از سمت خانم دکتر مریم میرزایی مقدم بهترین متخصص انکولوژی در تهران بررسی می کنیم.
۲) چه عواملی باعث ایجاد سرطان پوست در انسان می شوند؟
پاسخ:
نور خورشید و اشعه های فرابنفش (UV) از مهم ترین دلایل سرطان پوست هستند. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور خورشید بدون محافظت، استفاده از سولاریوم، داشتن پوست روشن، سابقه خانوادگی سرطان پوست، سیستم ایمنی ضعیف و وجود خال های غیرطبیعی، همگی می توانند خطر ابتلا را افزایش دهند.
۳) علائم اولیه سرطان پوست چیست؟
پاسخ:
تغییرات غیرعادی در پوست مهم ترین نشانه هستند!
خال هایی که اندازه، رنگ یا شکلشان تغییر می کند، زخم هایی که برای مدت طولانی بهبود نمی یابند، برجستگی های براق یا زبر برروی پوست، قرمزی یا التهاب مداوم در نقاط خاصی از پوست، همگی می توانند از نشانه های سرطان پوست باشند اما باوجود هریک از این موارد باز هم به بررسی بیشتر توسط متخصص اکولوژیست احتیاج هست.
۴) چگونه می توان سرطان پوست را تشخیص داد؟
پاسخ:
بررسی پوست به طور منظم مهم ترین راه تشخیص زودهنگام است. اگر تغییرات مشکوکی برروی پوست مشاهده شود، پزشک متخصص رادیوانکولوژی از روش هایی مثل معاینه بالینی و نمونه برداری (بیوپسی) برای تأیید تشخیص استفاده می کند.
۵) چه کسانی بیشتر در معرض خطر سرطان پوست قرار دارند؟
پاسخ:
- افرادی که پوست، مو و چشمان روشنی دارند!
- کسانی که مدت زیادی در معرض نور خورشید قرار می گیرند!
- افرادی که از سولاریوم استفاده میکنند!
- کسانی که سابقه خانوادگی سرطان پوست دارند!
۶) آیا ضد آفتاب از سرطان پوست پیشگیری می کند؟
پاسخ:
بله! اما باید به درستی استفاده شود. ضدآفتاب با SPF حداقل ۳۰ و باید هر ۲ ساعت یک بار تجدید شود و درکنار آن، استفاده از لباس های پوشاننده، عینک آفتابی و اجتناب از نور مستقیم خورشید در ساعات اوج تابش نیز ضروری است. این مطلب را مطالعه کنید: سرطان پوست و نقش آفتاب در ایجاد کانسر و درمان
۷) آیا همه خال ها می توانند سرطانی شوند؟
پاسخ:
خیر! اما برخی از خال ها که رنگ، اندازه و حاشیه نامنظمی دارند یا دچار تغییرات ناگهانی می شوند، ممکن است نشانه ای از سرطان باشند. اگر خالی به سرعت بزرگ شود، تغییر رنگ دهد یا خونریزی کند، باید حتما توسط انکولوژیست بررسی شود.
۸) آیا برنزه شدن طبیعی با آفتاب خطر ابتلا به سرطان پوست را کاهش می دهد یا افزایش؟
پاسخ:
برنزه شدن در واقع یک واکنش دفاعی پوست به آسیب ناشی از اشعه های فرابنفش است. هیچ نوع برنزه شدنی ایمن نیست! چه طبیعی و چه از طریق سولاریوم. هر دو روش باعث آسیب به DNA سلولی می شوند و خطر سرطان پوست را افزایش می دهند.
۹) آیا سرطان پوست در افراد با پوست تیره هم رخ می دهد؟
پاسخ:
بله! اما شیوع آن در افراد با پوست روشن بیشتر است. در افراد دارای پوست تیره، سرطان پوست معمولا در مناطقی مثل کف پا، زیر ناخن و داخل دهان ایجاد می شود که کمتر در معرض آفتاب هستند.
۱۰) آیا سرطان پوست مسری و واگیر دار است؟
پاسخ:
خیر! سرطان پوست از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. این بیماری ناشی از تغییرات ژنتیکی در سلول های پوست است و به روش های عفونی منتقل نمی شود.
۱۱) آیا سرطان پوست درد هم دارد؟
پاسخ:
در مراحل اولیه معمولا بدون درد است، اما در مراحل پیشرفته ممکن است زخم ها دچار خونریزی، خارش یا درد شوند.
۱۲) آیا یک بار آفتاب سوختگی می تواند باعث سرطان پوست شود؟
پاسخ:
یک بار آفتاب سوختگی شدید، به خصوص در کودکی، می تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را در آینده افزایش دهد. آسیب ناشی از نور خورشید در طول زمان تجمعی است و هربار قرار گرفتن در معرض اشعه های مضر، ریسک سرطان را بیشتر میکند.
۱۳) آیا لیزر موهای زائد خطر سرطان پوست را افزایش می دهد؟
پاسخ:
خیر! تاکنون شواهد علمی معتبری مبنی بر ارتباط بین لیزر موهای زائد و سرطان پوست گزارش نشده است. این لیزرها عمدتا برروی سطح پوست تأثیر می گذارند و به لایه های عمیق تر پوست یا DNA سلولی آسیب نمی زنند.
۱۴) آیا لکه های سفید روی پوست نشانه سرطان هستند؟
پاسخ:
لکه های سفید روی پوست معمولا به دلیل شرایطی مانند ویتیلیگو، عفونت های قارچی یا آسیب ناشی از آفتاب ایجاد می شوند. اگر این لکه ها تغییر شکل داده یا رشد کنند، نیاز به بررسی دقیق توسط پزشک دارند.
۱۵) آیا تغذیه بر پیشگیری از سرطان پوست تأثیر دارد؟
پاسخ:
بله! رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها، میوه ها، سبزیجات و غذاهای ضد التهابی می تواند در حفظ سلامت پوست و کاهش آسیب ناشی از اشعه UV مؤثر باشد.
ویتامین C، ویتامین E و بتاکاروتن در کاهش آسیب سلولی نقش دارند.
۱۶) آیا استرس می تواند در بروز سرطان پوست نقش داشته باشد؟
پاسخ:
استرس به طور مستقیم باعث سرطان پوست نمی شود، اما می تواند سیستم ایمنی را ضعیف کند و توانایی بدن برای ترمیم آسیب های پوستی را کاهش دهد.
۱۷) آیا آمار مرگ و میر در افراد دارای سرطان پوست بالا است؟
پاسخ:
همه انواع سرطان پوست کشنده نیستند، اما بعضی از آن ها مانند نوع ملانوم پوست در صورت تشخیص دیرهنگام می توانند به سرعت به سایر نقاط بدن گسترش پیدا کنند. اگر زود شناسایی شود، درمان آن بسیار موفقیت آمیز خواهد بود.
۱۸) چطور می توان سرطان پوست را بطور قطعی درمان کرد؟
پاسخ:
بسته به نوع و مرحله سرطان، درمان های مختلفی وجود دارد.
- جراحی برای برداشتن ضایعه
- کرایوتراپی (انجماد سلولهای سرطانی)
- لیزر درمانی
- شیمی درمانی
- رادیوتراپی
- ایمونوتراپی
۱۹) آیا روش های خانگی برای درمان سرطان پوست مؤثر هستند؟
پاسخ:
خیر! سرطان پوست باید توسط پزشک متخصص انکولوژی تشخیص داده و درمان شود. استفاده از روش های خانگی یا تأخیر در مراجعه به پزشک متخصص می تواند وضعیت بیماری را بدتر کند.
۲۰) آیا سرطان پوست می تواند خود به خود درمان شود؟
پاسخ:
خیر! سرطان پوست بدون درمان از بین نمی رود. حتی اگر ضایعه سرطانی کوچک باشد، ممکن است به مرور زمان گسترش یابد. به همین دلیل، تشخیص و درمان زود هنگام اهمیت زیادی دارد.
تجربیات بیماران مبتلا به سرطان پوست
❗ تجربه نادر مولوی پرور، ۴۵ ساله – خال کوچک، هشدار بزرگ..
نادر همیشه به خال های بدنش دقت می کرد، اما بعد از یک سفر تابستانی متوجه شد که یکی از خال هایش روی بازو، کمی تیره تر شده و حاشیه های نامنظمی پیدا کرده است. در ابتدا تصور می کرد که این تغییر طبیعی است و به دلیل آفتاب گرفتن ایجاد شده، اما با گذشت چند ماه، نه تنها رنگ خال تغییر کرد، بلکه اندازه آن نیز بزرگ تر شد.
همسرش اصرار کرد که او به پزشک مراجعه کند. متخصص پوست پس از معاینه، درخواست نمونه برداری (بیوپسی) داد. جواب آزمایش ها نشان داد که این ضایعه یک ملانوم در مراحل اولیه است. این خبر ابتدا برای نادر شوکه کننده بود، چون هرگز فکر نمی کرد که یک خال ساده می تواند سرطانی باشد.
پزشک پوست توصیه کرد که نادر هرچه زودتر تحت نظارت متخصص انکولوژی و جراح سرطان قرار بگیرد تا سلول های سرطانی کاملا برداشته شوند. خوشبختانه، سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شد و با یک جراحی ساده، تومور برداشته شد. وی حالا همیشه از کرم ضد آفتاب استفاده می کند، لباس های محافظ در برابر آفتاب می پوشد و هر شش ماه یک بار برای چکاپ به پزشک مراجعه می کند.
نکته مهم: ” همیشه تغییرات کوچک روی پوستتان را جدی بگیرید. اگر سریع به پزشک مراجعه کنید، می توانید از مشکلات بزرگ پیشگیری کنید. “
❗ تجربه مهسا سمرقندی، ۳۷ ساله – علاقه به برنزه شدن، اشتباهی که گران تمام شد..
مهسا عاشق برنزه شدن بود. همیشه از سولاریوم استفاده می کرد و فکر می کرد این بهترین راه برای داشتن پوستی زیباست. او هرگز به عوارض اشعه های فرابنفش توجه نمی کرد. اما بعد از مدتی، یک زخم کوچک روی شانه اش ظاهر شد. این زخم ابتدا بی اهمیت به نظر می رسید، اما بعد از چند هفته، بزرگ تر شد و شروع به خونریزی کرد.
وقتی به پزشک مراجعه کرد، بعد از بررسی های اولیه مشخص شد که او به سرطان سلول سنگفرشی (SCC) مبتلا شده است. پزشک برایش جراحی را تجویز کرد و کل ضایعه با یک حاشیه ایمن برداشته شد. بعد از جراحی چند جلسه رادیوتراپی نیز برای او انجام شد. خوشبختانه، این روش برای او موفقیت آمیز بود، اما پزشک هشدار داد که به دلیل آسیب های مکرر به پوستش، در آینده هم باید مراقب باشد.
مهسا حالا دیگر سراغ سولاریوم نمی رود و برای حفاظت از پوستش، همیشه ضد آفتاب استفاده می کند. او به اطرافیانش توصیه می کند که برنزه شدن طبیعی یا مصنوعی هیچ ارزشی ندارد، وقتی که سلامت پوست را به خطر بیندازد.
نکته مهم: ” برنزه شدن موقت، ارزش به خطر انداختن سلامت پوست را ندارد. همیشه از روش های ایمن برای محافظت از پوست استفاده کنید. “
❗ تجربه کامران، ۵۲ ساله – شغلی در فضای باز، خطری پنهان در آفتاب..
کامران یک مهندس ساختمان است که همیشه در فضای باز کار می کند. سال ها در معرض نور خورشید بودن باعث شده بود که پوستش تیره تر و خشن تر شود. اما یک روز متوجه شد که روی بینی اش یک زخم کوچک ایجاد شده که بهبود پیدا نمی کند. او به این زخم توجهی نکرد و تصور کرد که یک خراش ساده است. اما بعد از چند ماه، زخم بزرگ تر شد و گاهی اوقات خونریزی داشت.
خانواده او را متقاعد کردند که به متخصص پوست مراجعه کند. بعد از معاینه و نمونه برداری، پزشک تشخیص داد که کامران به سرطان سلول بازال (BCC) مبتلا شده است. پزشک توضیح داد که این نوع سرطان به آرامی رشد می کند و معمولا متاستاز نمی دهد، اما اگر درمان نشود، می تواند به بافت های اطراف آسیب بزند.
کامران تحت جراحی سرپایی قرار گرفت و ضایعه برداشته شد. حالا او دیگر بدون کلاه و ضد آفتاب از خانه خارج نمی شود و همیشه پوستش را در برابر نور خورشید محافظت می کند.
نکته مهم: ” اگر زیاد در معرض آفتاب هستید، همیشه پوستتان را بررسی کنید. یک زخم ساده می تواند نشانه ای از بیماری باشد. “
نتیجه گیری
سرطان پوست یکی از شایع ترین انواع سرطان ها است که در بسیاری از موارد با رعایت نکات پیشگیرانه و تشخیص زودهنگام، قابل درمان خواهد بود. استفاده از کرم ضد آفتاب، اجتناب از قرار گرفتن در معرض اشعه های مضر خورشید و بررسی منظم پوست از مهم ترین راه های پیشگیری از این بیماری هستند.
هیچکس از سرطان پوست در امان نیست، اما با سبک زندگی سالم، مراقبت از پوست و دوری از عوامل خطر، می توان تاحد زیادی احتمال ابتلا را کاهش داد. سلامت پوست را جدی بگیرید، چرا که پوست شما اولین سد دفاعی بدنتان در برابر عوامل بیرونی است. اگر تغییری در پوستتان مشاهده کردید، هرگز آن را نادیده نگیرید و حتما با یک متخصص پوست مشورت کنید.
پوست شما، سرمایه شماست. از آن مراقبت کنید!
جهت مشاوره و یا درخواست نوبت حضوری دکتر مریم میرزایی مقدم متخصص انکولوژی، رادیوتراپی و شیمی درمانی با شماره های ۰۲۱۸۶۱۲۶۱۹۳ ـ ۰۲۱۸۶۱۲۶۳۹۵ و اینستاگرام ایشان در ارتباط باشید.
بدون دیدگاه