سرطان و توده کیسه صفرا و مجاری صفراوی چگونه قابل کنترل است؟

سرطان کیسه صفرا و مجاری صفراوی

کیسه صفرا عضوی کوچک و گلابی شکلی در سمت راست و فوقانی شکم، درست در زیر کبد است که وظیفه ذخیره صفرا (مایعات گوارشی تولید شده توسط کبد) را به عهده دارد.

سرطان کیسه صفرا، توده و سرطانی است که در کیسه صفرا شکل می گیرد. بروز سرطان کیسه صفرا غیرمعمول است. اما چنانچه سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه کشف شود، شانس درمان آن بسیار بالاست. با این حال، بیشتر سرطان های کیسه صفرا در مراحل آخر، زمانی که پیش آگهی اغلب بسیار ضعیف است، کشف می شوند. تشخیص سرطان کیسه صفرا دشوار است زیرا اغلب علائم و نشانه های خاصی ایجاد نمی کند. همچنین، طبیعت نسبتاً پنهان کیسه صفرا منجر به رشد بدون شناسایی سرطان در این ناحیه می شود.

انواع سرطان کیسه صفرا

شایعترین انواع سرطان کیسه صفرا عبارت است از:

• آدنوکارسینوم

شایعترین نوع سرطان کیسه صفرا آدنوکارسینوم است و تقریباً ۹۰ درصد بیماران مبتلا به این نوع از سرطان کیسه صفرا می باشند. آدنوکارسینوم نوع خاصی از سرطان است که در سلول های غده مانندی شروع می شود که اندام های مجاری گوارشی را می پوشانند.

• آدنوکارسینوم پاپیلاری

این نوع سرطان، گونه فرعی آدنوکارسینوم است که در مقایسه با دیگر گونه های سرطان کیسه صفرا پیش آگهی بهتری دارد. احتمال منتشر شدن این سرطان به گره های لنفاوی مجاور یا دیگر اندام ها مانند کبد بسیار پایینتر است.

” آدنواسکواموس ، کارسینوم سلول های سنگفرشی، کارسینوم سلول های کوچک و سارکوم نیز گونه های نادرتری از سرطان کیسه صفرا هستند. “

علائم سرطان کیسه صفرا

علائم سرطان کیسه صفرا به شرح زیر است:

• درد شکمی

این درد معمولاً در ناحیه اپی گاستر (بالای شکم) یا سمت راست بالای شکم حس می شود.

• زردی

به دلیل انسداد مجاری صفراوی توسط توده سرطانی، مایع صفرا (زردآب) جمع می شود و منجر به زرد شدن پوست یا زرد شدن سفیدهی چشم می شود.

بزرگ شدن کیسه صفرا

تشخیص بزرگ شدن کیسه صفرا به دلیل وجود اندام های دیگر در مجاورت کیسه صفرا ممکن است دشوار باشد، اما پزشک گاهی در طول معاینه متوجه این علامت می شود. بزرگ شدن کیسه صفرا در آزمایش های تصویربرداری مانند سونوگرافی بهتر مشخص می شود.

• علائم سیستمیک

سرطان کیسه صفرا گاهی می تواند با علائم دیگری مانند حالت تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، لاغری، ورم کردن شکم، خارش شدید یا سیاه شدن مدفوع همراه باشد.

عوامل خطرساز سرطان کیسه صفرا

• جنسیت

احتمال ابتلا به سرطان کیسه صفرا در زنان دو برابر مردان است.

• سن

این سرطان عموماً در افراد بالای ۶۵ سال بروز پیدا می کند و متوسط سن تشخیص نیز ۷۳ سال است. ü چاقی: اضافه وزن یا چاقی یکی از عوامل خطر ساز ابتلا به سرطان کیسه صفرا است.

• سابقه خانوادگی

به نظر می رسد افرادی که یکی از اعضاء خانواده شان به این بیماری مبتلا بوده است، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.

• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی

قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی صنعتی، به ویژه مواد مورد استفاده در صنایع نساجی و لاستیک سازی احتمال ابتلا به سرطان کیسه صفرا را افزایش می دهد.

• ابتلا به دیگر عارضه ها

بیماران دچار عارضه های زیر بیشتر مستعد ابتلا به این سرطان هستند:

• سنگ کیسه صفرا
• کیسه صفرای کلسیفیه
• ناهنجاری های مجاری صفراوی
• پولیپ کیسه صفرا

تشخیص سرطان کیسه صفرا

متخصصین آزمایشات مختلفی را برای تشخیص سرطان و بررسی متاستاز (انتشار سرطان به دیگر اندام ها) انجام میدهند که عبارتند از:

• آزمایش خون
• سونوگرافی شکم: به کمک سونوگرافی میتوان توده موجود در کیسه صفرا را مشاهده کرد.
• سی تی اسکن: در تصاویر سی تی اسکن وجود تومور، اندازه و محل کبد و ارتباط آن با ساختارهای صفراوی و عروقی مشخص می شود.
• نمونه برداری از توده مشکوک: در این روش مقدار کمی از بافت برداشته و زیر میکروسکوپ مورد بررسی واقع می شود.
• کلانژیوپانکراتوگرافی عقبگرد آندوسکوپیک (ERCP): به کمک این آزمایش می توان مجاری وارد و خارج شونده به کیسه صفرا و کبد را مشاهده کرد.
• لاپاراسکوپی: متخصصین با استفاده از لاپاروسکوپی کیسه صفرا و دیگر اندام های داخلی را مشاهده می کنند.

درمان سرطان کیسه صفرا

گزینه های پیش رو برای درمان به سلامت عمومی، اولویت های بیمار و مهم تر از همه مرحله ی سرطان بستگی دارد.

هدف اولیه ی درمان برداشتن توده سرطانی است اما اگر این امر امکان پذیر نباشد، می توان از سایر روش ها برای کنترل شیوع بیماری و حفظ راحتی بیمار تا جای ممکن استفاده کرد.

۱) جراحی برای مرحله اولیه سرطان کیسه صفرا

در مرحله آغازین سرطان کیسه صفرا، جراحی یکی از بهترین گزینه های پیش رو است:

• انجام عمل جراحی برای برداشتن کیسه صفرا: درصورتی که سرطان در مراحل اولیه و محدود به کیسه صفرا باشد، می توان به کمک جراحی کیسه صفرا را برداشت (کوله سیستکتومی).
• انجام عمل جراحی برای برداشتن کیسه صفرا و بخشی از کبد: اگر سرطان از کیسه صفرا به کبد سرایت کرده باشد، می توان به کمک جراحی کیسه صفرا و قسمتی از کبد و مجرای صفرا را که اطراف کیسه صفرا را احاطه کرده برداشت.

۲) روش های درمانی مراحل پیشرفته تر سرطان کیسه صفرا

در مراحل آخر بیماری که سرطان کیسه صفرا به سایر قسمت های بدن سرایت کرده، جراحی به درمان کمک نمی کند. در مقابل ،روش های تسکین علائم سرطان برای ایجاد احساس راحتی نسبی مورد استفاده قرار می گیرد:

• شیمی درمانی سرطان کیسه صفرا: این روش نوعی دارو درمانی است که از مواد شیمیایی برای از بین بردن سلول های سرطانی کیسه صفرا استفاده می کند.
• پرتودرمانی سرطان کیسه صفرا: در این روش از اشعه هایی پرانرژی مانند اشعه ایکس و پروتون، برای از بین بردن سلول های سرطانی کیسه صفرا استفاده می شود.

روش های تسکین انسداد مجرای صفرا

سرطان کیسه صفرای پیشرفته باعث مسدود شدن مجرای صفرا و بروز مشکلات بیشتر می شود. استفاده از روش هایی برای رفع انسداد موثر واقع می شود. مثلا، جراح می تواند یک استنت (لوله فلزی توخالی) در مجرا قرار دهد تا آن را باز نگه دارد یا به کمک جراحی ، یک بای پس (ایجاد تغییر مسیر) در مسیر مجرای صفرا ایجاد کند.

جهت مشاوره آنلاین و یا درخواست نوبت حضوری دکتر مریم میرزایی مقدم متخصص انکولوژی، رادیوتراپی و شیمی درمانی با شماره های ۰۲۱۸۶۱۲۶۱۹۳ ـ ۰۲۱۸۶۱۲۶۳۹۵ و اینستاگرام ایشان در ارتباط باشید.